اندیشۀ حکمرانی و مبنای مشروعیت سیاسی دولت از منظر آیت الله العظمی امام خمینی (ره)

Authors

مهدی بالوی

مهناز بیات کمیتکی

abstract

تلفیق پیرایه های سیاست و دیانت در اندیشۀ بنیانگذار فقید جمهوری اسلامی ایران، ارائۀ قرائت متمایزی از شیوۀ مطلوب حکمرانی با عنوان ولایت مطلقۀ فقیه را به همراه داشته است. اندیشۀ ولایت مطلقۀ امام، به مثابۀ نظریۀ مسلط در گفتمان فقه سیاسی شیعه در باب حکمرانی، آنچنان بر تارک جامعۀ معاصر ایران و پیکرۀ نظام حکومتی سایه افکنده که نقش بی بدیلی را در عرصۀ مناسبات مختلف نظام سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، حقوقی، قضایی، اداری و نظامی کشور ایفا می کند. در این نوشتار، تلاش خواهیم کرد تا ضمن تبیین الگوی مطلوب حکمرانی از منظر آیت الله العظمی امام خمینی (ره)، نسبت به تشریح همه جانبۀ مشروعیت الهی و بلاواسطۀ دولت از دیدگاه امام راحل، مبادرت و تأثیر این قرائت متمایز از حکمرانی را بر سیاست های گوناگون دولت جمهوری اسلامی (که جملگی روند تکوین الگوی حکومت دینی در قالب جمهوری با محتوایی اسلامی را تسریع بخشیدند) بررسی کنیم.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اندیشۀ حکمرانی و مبنای مشروعیت سیاسی دولت از منظر آیت‌الله‌العظمی امام خمینی (ره)

تلفیق پیرایه‌های سیاست و دیانت در اندیشۀ بنیانگذار فقید جمهوری اسلامی ایران، ارائۀ قرائت متمایزی از شیوۀ مطلوب حکمرانی با عنوان ولایت مطلقۀ فقیه را به‌همراه داشته است. اندیشۀ ولایت مطلقۀ امام، به‌مثابۀ نظریۀ مسلط در گفتمان فقه سیاسی شیعه در باب حکمرانی، آنچنان بر تارک جامعۀ معاصر ایران و پیکرۀ نظام حکومتی سایه افکنده که نقش بی‌بدیلی را در عرصۀ مناسبات مختلف نظام سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی،...

full text

شاخص های نظام سیاسی مطلوب از دیدگاه امام خمینی(ره) و آیت الله خامنه ای

موضوع مقاله‌ی حاضر، شناسایی شاخص­های نظام سیاسی مطلوب از دیدگاه امام خمینی(ره) و آیت­الله خامنه­ای است که با روش توصیفی- تحلیلی بررسی شده است. نظام سیاسی در نظر رهبران انقلاب اسلامی، همانند یک سه‌ضلعی: «حاکم و رهبر»، «مسئولان و کارگزاران» و «مردم» ترسیم شده است. از دید آنان، نظام سیاسی­ای مطلوب است که اولاً از نوع ولایت فقیهی باشد؛ ثانیاً سه ضلع آن، یعنی: حاکم، کارگزاران و مردم از حیث برخورداری ا...

full text

مبنای مشروعیت تقنین توسط نمایندگان مجلس از منظر امام خمینی(ره)

ضرورت وجود مجالس و پارلمان­ها در حکومت­های امروزی بر هیچ­کس پوشیده نیست. در حکومت اسلامی نیز لزوم وجود چنین نهادی، غیر قابل انکار است. نمایندگان مجلس دارای وظایف و اختیاراتی هستند که موجب گشته خواه ناخواه اجرا و عملیاتی ساختن آنها، متضمن نوعی اعمال ولایت و سرپرستی باشد. در اندیشه اسلامی هیچ اعمال ولایت و نفوذ امری نسبت به مردم، مشروع نیست، مگر اینکه مأذون از طرف خداوند متعال باشد. این ا...

full text

بررسی مولفه های حکمرانی خوب از منظر امام خمینی(ره)

از دهه 1980 به بعد مفهوم جدیدی مطرح شده است که به الگوی حکمرانی خوب مشهور است . پس از اینکه دولتها در اواخر قرن بیستم و بیست و یکم با چالش های جدیدی نظیر رهیافت دولت بزرگ؛ اجماع واشنگتنی روبرو شدند، الگوی حکمرانی خوب را به عنوان چارچوبی جهت خروج از این چالش ها مطرح کردند. وجود حکومت مستلزم حکمرانی است که سکان هدایت جامعه انسانی را بر عهده بگیرد و اهداف جمع را به سر منزل مقصود برساند. همچنین بهت...

full text

امنیت سیاسی در اندیشۀ امام خمینی(ره)

با ظهور مطالعات نظری دربارۀ امنیت ملی، امکان طرح امنیت در چارچوب های اندیشۀ سیاسی نیز فراهم شد. یکی از محور های برجستۀ اندیشۀ سیاسی امام خمینی(ره) جایگاه و اهمیت نظام سیاسی است که در مجموع می توان از آن با نام جایگاه نظام سیاسی تعبیر کرد. در این مقاله از این مضمون با نام امنیت سیاسی نام می بریم. پرسش اصلی مقاله این است که معنا و مرجع امنیت سیاسی در نزد امام خمینی(ره) چیست؟ فرضیۀ مقاله با این عب...

full text

شاخص های نظام سیاسی مطلوب از دیدگاه امام خمینی(ره) و آیت الله خامنه ای

موضوع مقاله ی حاضر، شناسایی شاخص­های نظام سیاسی مطلوب از دیدگاه امام خمینی(ره) و آیت­الله خامنه­ای است که با روش توصیفی- تحلیلی بررسی شده است. نظام سیاسی در نظر رهبران انقلاب اسلامی، همانند یک سه ضلعی: «حاکم و رهبر»، «مسئولان و کارگزاران» و «مردم» ترسیم شده است. از دید آنان، نظام سیاسی­ای مطلوب است که اولاً از نوع ولایت فقیهی باشد؛ ثانیاً سه ضلع آن، یعنی: حاکم، کارگزاران و مردم از حیث برخورداری ا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشهای فقهی

Publisher: پردیس فارابی دانشگاه تهران

ISSN 2008-8388

volume 10

issue 3 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023